Pal voor de westkust van Manche liggen de Britse Kanaaleilanden. Vanuit Barneville-Carteret vaar je in een uur naar Guernsey en vanuit Granville in anderhalf uur naar Jersey. Dat leek ons altijd heel leuk om een keer te doen, op die manier een ommetje naar Engeland maken.
Maar omdat Engeland nu uit de Europese Unie is, vragen wij ons af of dat ommetje nog zo vanzelfsprekend is als het was. De ruzie tussen Frankrijk en Engeland over visserijrechten rond Jersey is inmiddels gesust, maar echt hartverwarmend zijn de verhoudingen nog altijd niet.
Maar. We hebben een alternatief plan bedacht. Ha! Want niet alle Kanaaleilanden zijn Brits. De Chausey-eilanden zijn Frans. En wat betreft fabelachtige natuur en rust en ruimte misschien nog wel aantrekkelijker dan hun grotere Britse collega’s.
Chausey ligt 17 kilometer uit de kust bij Granville en is de grootste archipel van Europa. Talloze piepkleine eilandjes waarvan er vanwege het enorme getijdenverschil (14 meter!) veel onder water verdwijnen als de vloed opkomt. Bij eb bestaat Chausey uit 365 eilanden, bij vloed zijn er nog 52 over. Zeggen ze. Precies het aantal dagen en weken dat in een jaar past? Ik vraag me af of dat helemaal waar is, maar het klinkt goed.
Grande Île is het grootste eiland en het enige waar mensen wonen. ‘Grande’ wil in dit geval zeggen: 1,5 kilometer bij 0,5 km kilometer, om je een idee te geven van de bescheiden schaal. Er wonen maar een paar mensen in de winter, wat meer in de zomer – vissers, natuurgidsen en een handjevol horecamedewerkers. Er zijn twee restaurants, een paar mooie oude bouwwerken en geen auto’s. Ruim baan voor de natuur.
Je begrijpt: dit is een geweldige omgeving voor iedereen die van zee en weidsheid en rotsen en zandstranden houdt. Bij laag water komt er zo’n 5000 hectare zand en rotsbodem bloot te liggen. Naast allerlei schelpdieren, garnalen en krabjes schijn je hier soms zelfs kreeften te kunnen vinden. Met een emmer en een schep scharrel je zo een feestmaal bij elkaar.
Dit is echt he-le-maal mijn soort bestemming. Zodra het drukke seizoen hier in Le Vert Buisson voorbij is ga ik. Echt. Zeker. Maar eerst mogen jullie. Vanuit Granville organiseert rederij Vedettes Jolie France op praktische tijden een overtocht naar Grande Île en terug. (En een bootexcursie naar de Mont Saint-Michel die ongeveer anderhalf uur duurt, zag ik. Ook niet verkeerd.)
Ter inspiratie nog een mooi itempje over Chausey dat een paar jaar geleden op het YouTube-kanaal van Ouest-France verscheen. Ook voor liefhebbers van dat snelle, half-ingeslikte Frans dat ze hier spreken. 🙂
Het was in Engeland prachtig weer op 4 juni 1944. Niets wees erop dat D-Day uitgesteld zou moeten worden. Maar er was wel degelijk zeer zwaar weer op komst, liet meteorologisch adviseur James Stagg het geallieerde opperbevel weten. Ze konden de plannen beter 24 uur uitstellen.
Alles en iedereen was klaar voor D-Day. De mannen waren ingescheept, de eerste bommen op de Duitse stellingen waren afgeleverd. Het tij aan de overkant zou optimaal zijn tijdens de landing en er stond een volle maan – handig voor bijlichten tijdens nachtelijke acties. Alleen het commando ‘go’ moest nog worden gegeven…
De geallieerden waren járen in touw geweest om dat moment te bereiken. En nu moesten de plannen een dág van tevoren tijdelijk worden opgeschort? Vanwege het wéérbericht? Je moet als weerman wel heel koelbloedig zijn om op zo’n moment te durven zeggen: ja inderdaad, vanwege míjn weerbericht.
Stagg’s advies leidde tot verhitte discussies. Er waren andere – voornamelijk Amerikaanse – deskundigen die zeiden dat hij het te somber zag. Er was het Britse team van Stagg dat toch zeker zelf wel wist hoe ze het weer in Engeland moesten beoordelen. En er waren mensen die vonden dat wat wind en regen geen belemmering mochten zijn voor D-Day.
Generaal Eisenhower hoorde het gekrakeel aan en luisterde uiteindelijk naar Stagg. Knarsetandend, waarschijnlijk, maar hij luisterde wel. Hij moest het risico op grote problemen en fatale ongelukken onderweg afwegen tegen het risico van nóg meer uitstel en eventueel uitlekken van de plannen. Ga er maar aan staan. Stagg bood wel een sprankje hoop. Want het barre weer hoorde weliswaar bij een krachtige depressie die enige tijd zou aanhouden. Maar in de nacht van 5 op 6 juni zou het een paar uur lang wat rustiger zijn. Dat zou een goed moment zijn om te gaan.
En aldus geschiedde. D-Day werd een dag uitgesteld.
Het slechte weer kwam zoals Stagg had voorspeld, de paar uur relatieve kalmte ook. Op 6 juni 1944 in de vroege ochtend kwamen de eerste geallieerde soldaten aan land. En de weersomstandigheden in het Kanaal verslechterden daarna alleen nog maar. Stagg had een hele invasiemacht relatief veilig naar de overkant geloodst op één van de zeldzame momenten dat het kon.
Not all heroes wear capes. Sommige turen op de kaart en bestuderen weerpatronen.
Le Vert Buisson
14330 Cartigny-l’Epinay
Martijn de Vries:
+31 (0)6 109 809 63
+33 (0)6 459 141 96
Anna Roelofsz:
+31 (0)6 203 972 92
info@levertbuisson.nl
