Bij Colleville-sur-Mer ligt een Amerikaanse militaire begraafplaats. Het is niet eens de grootste buiten Amerika, maar wel de bekendste. Vanwege D-Day, natuurlijk, de reden dat daar tijdens de Tweede Wereldoorlog überhaupt een Amerikaanse begraafplaats nodig was. Het is een prachtige, verstilde plek die altijd indruk maakt – ook als je er regelmatig komt. En het is een minuut of twintig rijden vanaf onze chambre d’hôtes Le Vert Buisson, dus ja, wij komen er vrij regelmatig.
Quentin en Theodore Roosevelt
Hoog op de kust achter Omaha Beach liggen 9388 Amerikaanse militairen begraven op een terrein van 70 hectare. De meeste van hen zijn in de zomer van 1944 omgekomen. De oudste stoffelijke resten zijn van Quentin Roosevelt, een piloot die in de Eerste Wereldoorlog sneuvelde. Inderdaad: een telg uit een beroemde familie die vocht in andere oorlog. De reden dat hij toch in Colleville terechtkwam, was zijn broer, Generaal Theodore Roosevelt. Die kwam 26 jaar na het overlijden van Quentin aan land op Utah Beach en overleed twee weken later aan een hartaanval. Je zou met al dat oorlogsgeweld bijna vergeten dat dat ook gewoon kon gebeuren… Als eerbetoon kregen zij naast elkaar een laatste rustplaats in Normandië.
Tweelingbroers
De begraafplaats in Colleville-sur-Mer werd al op 8 juni 1944, twee dagen na D-Day, in gebruik genomen. De laatste gesneuvelde militair uit de Tweede Wereldoorlog werd er in 2018 begraven. Dat klinkt onwaarschijnlijker dan het is: tot 2018 was Louie Pieper een anonieme soldaat in een graf in België. Toen hij 74 jaar na zijn dood dankzij dna-onderzoek eindelijk een naam kreeg, vroeg zijn familie of hij naast zijn tweelingbroer Julius kon worden herbegraven. Dat kon.
Saving Private Ryan
Er liggen hier akelig veel mannen die familie van elkaar zijn: een vader en zijn zoon, een oom en zijn neefje, neven en broers. Hartverscheurend veel broers: 45 tweetallen maar liefst. Onder hen ook Preston en Robert Niland, twee van de vier broers die Steven Spielberg inspireerden tot het maken van Saving Private Ryan. Omdat Frederick Niland aanvankelijk de enige overlevende van de hele familie leek, haalde de Amerikaanse overheid hem naar huis. De vermiste Edward keerde uiteindelijk ook terug, in mei 1945 nadat hij een jaar als krijgsgevangene in een kamp in Burma had gezeten.
Een echo uit het verleden
Jaarlijks bezoeken zo’n 1 miljoen mensen de Amerikaanse begraafplaats bij Colleville. Niet verwonderlijk, vinden wij. Als je ergens het volle gewicht van de geschiedenis ervaart, is het wel op deze plek waar zoveel toekomstplannen gestrand zijn.
Toen Eisenhower in 1969 overleed, werd in zijn nagedachtenis een tijdscapsule met nieuwsberichten van 6 juni 1944 geplaatst. Op de honderdste verjaardag van D-Day gaat de capsule weer open. Nog 24 jaar te gaan… Hopelijk zijn wij er nog om dat moment mee te maken. Niet dat er inhoudelijk iets verrassends te verwachten valt. Maar wat zal het bijzonder zijn om op die plek een eeuw na dato zo’n echo uit het verleden te horen.
Vanuit Le Vert Buisson ben je in twintig minuten bij de Amerikaanse begraafplaats. Ook alle D-Day-landingsstranden en -musea zijn van hieruit gemakkelijk te bereiken.